به گزارش ماین نیوز، امروزه موزههای معدنی مختلفی در کشورهای پیشرفته وجود دارد که روزانه میزبان بازدیدکنندگان بسیاری است. اما متاسفانه ایران با در اختیار داشتن ذخایر ارزشمند مواد معدنی اقدامی در این زمینه انجام نداده است.
کشور آلمان با وجود اینکه کشوری معدنی محسوب نمیشود در این زمینه اقدامات مفیدی را انجام داده است. موزه معدنی «بوخوم» یکی از نمونههای مطرح از موزههای معدنی آلمان است که برای بررسی آن به سراغ کارشناسان حوزه معدن رفتهایم.
ابزار معدن شناختی نیما نظافتی، عضو هیات علمی گروه زمینشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران درباره اهمیت کانیهای معدنی در زندگی روزمره اظهار کرد: بیشتر مردم توجه چندانی به اهمیت کانیها و سنگها در زندگی روزمره ندارند در حالی که در یک کشور پیشرفته، هر انسان در طول زندگی خود به طور متوسط حدود ۱/۸میلیون تن کانی، فلز و سوخت مصرف میکند.
از سوی دیگر با توسعه جوامع بشری نیاز به کانیها و مواد معدنی روزبهروز افزایش پیدا میکند؛ این مطلب به ویژه در کشورهای در حال توسعه ملموستر است. نظافتی درباره این موضوع تصریح کرد: برای روشن کردن اهمیت و تاثیر قابلتوجه کانیها، سنگها و نیز معدنکاری آنها برای عامه مردم، موزهها و مینرال پارکها (پارک کانیها) رسانه و ابزارهای بسیار مناسبی هستند.
با آشنایی بیشتر عموم مردم با این مقوله، توسعه اکتشاف و استخراج مواد معدنی در کشور آسانتر و بهتر انجام خواهد شد و تصور «گنج بودن» معدن به تدریج در نظر عموم مردم کمرنگ شده، «رنج» و «همت» قابلتوجه مورد نیاز برای معدنکاری برای آنها روشنتر خواهد شد.در واقع در کشورهای پیشرفته سعی میشود با اقدامات عملی مردم را با اهمیت این کار آشنا کنند.
وی در ادامه گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته که معدنکاری (زغالسنگ، فلزات و کانیهای مختلف) نقش مهمی در پیشرفت و توسعه آنها در دوران انقلاب صنعتی و بعد از آن ایفا کرده است (مانند انگلستان و آلمان)، سعی شده تا موزههای معدن در محل و درون معادنی که امروز دیگر فعال نیستند دایر شوند. بدین ترتیب فضای واقعی معدنکاری گذشته بهتر قابل بازسازی است.
باز هم آلمان پیشرومرتضی مومنزاده، کارشناس معدن نیز با اشاره به رونق موزههای معدنی در آلمان، درباره موزه معدنی «بوخوم» در این کشور گفت: از نمونههای جالب موزههای معدنی در دنیا میتوان از موزه معدن «بوخوم» آلمان نام برد که به عنوان بزرگترین و پربازدیدکنندهترین موزه معدنی دنیا (با حدود ۴۰۰ هزار نفر بازدیدکننده در سال) شناخته شده است.
وی افزود: این موزه که در سال ۱۹۳۰م افتتاح شده مجموعهای است شامل نمایشگاه انواعکانیها و سنگها از سراسر دنیا، ماکتهای نشاندهنده روش زندگی و سنتهای معدنکاری در گذشته و امروز، تونلهای شبیهسازی شده معدنی، ابزار و ماشینآلات معدنی از قدیمیترین دوران تا امروز و مرکز اسناد معدنکاری آلمان که در کنار آن یک رستوران- قهوه خانه (با فضایی معدنکارانه! ) و فروشگاه کانیها و اشیای سنگی قرار دارد.وی ادامه داد: یک مرکز تحقیقاتی درباره معدنکاری و فلزکاری کهن و تاریخ جهانی معدنکاری که در ارتباط نزدیک با دانشگاه بوخوم است نیز از بخشهای مهم این موزه بوده که پژوهشهای متنوعی را در زمینه معدنکاری و فلزکاری در کشورهای مختلف جهان اجرا میکند.
این در حالی است که جای خالی دستکم یک موزه معدنی (و پارک کانی) در کشور ما به شدت احساس میشود.مومن زاده در ادامه افزود: ایران کشوری سرشار از مواد معدنی گوناگون است. تنوع و فراوانی برخی از مواد معدنی مانند آهن، مس، سرب، روی، کرومیت و انواع سنگهای ساختمانی و تزئینی در این سرزمین نشانگر ویژگیهای مطلوب آن از دیدگاه رخدادها و پدیدههای زمینشناسی است.
وی بیان کرد: بهطور کلی میتوان گفت که جز الماس و معدودی کانیهای دیگر، بسیاری از مواد معدنی، ذخایر مناسب و گاه قابلتوجهی در ایران دارند.
جای خالی موزههای معدنی در ایراندر ادامه کوروش شعبانی، نایبرییس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران نیز درباره احداث موزههای معدنی در ایران گفت: با وجود این تاریخ کهن و درخشان و نیز اهمیت قابل توجه معدنکاری مدرن در ایران، تاکنون موزه یا مجموعهای که سیر پیشرفت این دانش و صنعت دیرپا و نیز اهمیت مواد معدنی در زندگی روزمره را برای ایرانیان به نمایش بگذارد، تاسیس نشده است. این درحالی است که بسیاری از کشورهای دنیا که تاریخ معدنکاری بسیار کوتاهتری نسبت به ایران دارند، این تاریخ خود را در شهرها و حتی روستاهای متعدد در قالب موزهها و نمایشگاههای دائمی در معرض دید جهانیان قرار دادهاند.
وی ادامه داد: به هرحال، یکی از راههای افزایش دانش شهروندان تاسیس موزهها، پارک موزهها و پارکهای موضوعی است تا بدین ترتیب با افزایش سطح دانش عمومی توده شهروندان، اهداف کلان بخشی چون معدن با سهولت بیشتری محقق شود. واضح است که نادانی یا کم دانشی عموم افراد جامعه درباره موضوعی چون معدنکاری، میتواند موجب مقاومت نادرست آنها در برابر توسعه و انجام تغییرات مفید شود.