به گزارش ماین نیوز، اما مشکل پیش آمده برای معدن روسیا مونتانا در رومانی تنها یکی از مشکلات روز افزونی است که برای صنعت استخراج از منابع طبیعی ایجاد شده است. از زمان رونق گیری استخراج مواد معدنی از حدود یک دهه پیش تاکنون اختلاف و نزاع بین شرکتهای معدنی و دولتها روز به روز بیشتر شده است.
طبق آخرین گزارش منتشر شده از سوی انستیتوی بریتانیایی چاتام هاوس، تعداد اختلافاتی که منجر به داوری های بین المللی شده در بخش نفت و گاز ۱۰ برابر و در بخش صنعت معدنکاری ۴ برابر شده است. همچنین این گزارش پیش بینی کرده که در بسیاری از نقاط جهان این درگیریها تشدید نیز خواهند شد.
به گفته پل استیونز، محقق ارشد چاتام هاوس هرچقدر که بهای مواد معدنی در بازارهای جهانی بالاتر رفته به همان نسبت درگیریها و اختلافات بین شرکتهای معدنی و دولتها نیز بیشتر شده است.
در طول این چرخه بارها افزایش بهای مواد معدنی رکوردشکنی کرد. در همین حال شرکتهای معدنی میلیاردها دلار پول را به مگاپروژه های خود تزریق کردند. از جمله شرکت بریک میلیاردها دلار پول به پروژه پاسکوا لاما در نزدیکی مرز شیلی و آرژانتین تزریق کرد. ریوتینتو نیز ۳ میلیارد دلار روی پروژه سنگ آهن سیماندو در گینه صرف کرده است.
افزایش بهره برداری از ذخایر معدنی همزمان با رشد قیمتها در بازارهای جهانی باعث شد تا انتظارات مردم، دولتها و شرکتها از درآمدهای حاصل از فعالیتهای معدنی تغییر کرده و هریک خواستار سهم بیشتری از این درامدها شدند.
براساس این گزارش شرکتها و دولتها در واقع رقبای هم هستند، زمانی که قرار است درامدها و سود منابع معدنی و هیدروکربنی توزیع شوند.
البته این اختلافات برای سرمایه گذاران کم هزینه نبوده است: به طوری که طبق برآوردهای چاتام هاوس تنها سه اختلاف اخیر پیش آمده برای شرکتهای رپسول، ریوتینتو و فرت کوانتوم مینرالز در حوزه های نفت و معدن بالغ بر ۱۳ میلیارد دلار برای سرمایه گذاران هزینه در پی داشته است.
اما در شرایطی که قیمت بسیاری از مواد معدنی رو به کاهش است، چاتام هاوس هشدار داده که در این شرایط نیز درگیری بین شرکتهای معدنی و دولتها ممکن است افزایش یابد. شرکتها در حال به تاخیر انداختن یا حتی توقف پروژه هایشان هستند و در چنین شرایطی امکان درگیری بین شرکتها و دولتها وجود دارد.
در چنین شرایطی دولتها به استفاده از سیاست "یا استفاده کن یا از دست می دهی" رو آورده اند. سیاستی که باعث می شود دولتها به شرکتها فشار بیاورند که یا پروژه هایشان را اجرا کنند و یا اگر این کار را انجام ندهند مجوزهای شرکت مربوطه را لغو می کنند.
اما در چنین شرایطی محققان چاتام هاوس پیشنهاد کرده اند که برای عبور به سلامت از این شرایط بهتر است کارها با کندی به پیش برود و در عین حال طرفین میزان انعطاف پذیری خود را افزایش دهند.
همچنین در بخشی از گزارش چاتام آمده است: در حالی که فشارهای سیاسی و اقتصادی برای توسعه هرچه زودتر منابع طبیعی وارد می شوند، بهترین گزینه در برخی کشورها پیش گرفتن کارها با کندی است. باید تاکید در شرایط فعلی روی ظرفیتها باشد تا شرکتها بتوانند خود را تنظیم کرده و فرصتهای اشتغالزایی جدیدی خلق کنند و درآمدهای خود را نیز مدیریت کنند.
در پایان چاتام هاوس پیشنهاد کرده که یک آمبودزمان (بازرسی) بین المللی با سطح بالا ایجاد شود تا درگیریهایی را که بین شرکتهای معدنی و دولتها رخ می دهد را به خوبی مدیریت کند.
در نمودار زیر می توانید میزان اختلافات و درگیریهای بین شرکتها (معدن، نفتی و گازی) و دولتها را از سال 1973 تا سال 2010 مشاهده کنید. همچنین سهم هر یک از مناطق آمریکای شمالی، اروپا، آمریکای جنوبی، کشورهای جنوب صحرای آفریقا، روسیه و استرالیا از این اختلافات و درگیریها مشخص شده است.
