به گزارش ماین نیوز، در واقع این تجهیزات نیاز دارند تا همگام با فناوریهای روز دنیا خود را به روز کنند تا ضایعات و باطلهبرداری از معادن به حداقل برسد. این در حالی است که هماکنون در کشور ما نبود تجهیزات کامل و پیشرفته باعث به وجود آمدن خسارات بسیاری در معادن شده که از آن جمله میتوان به تولید ضایعات و باطلهها و کاهش راندمان تولید از معادن اشاره کرد.
البته از آنجاییکه معادن و صنایع معدنی به عنوان یکی از ارکان رشد اقتصادی در کشور مورد توجه دولت قرار گرفته، به نظر میرسد با انجام برنامهریزی و تعیین استراتژی در خصوص نوع بهرهبرداری از معادن و هدایت فعالان این عرصه به اکتشاف با استفاده از روشهای سیستماتیک و کنار گذاشتن روش سنتی که پایههای علمی ندارند زمینه را برای استخراج مواد معدنی و افزایش تولید فراهم کرده تا از این طریق راه را برای توسعه و پیشرفت در صنایع معدنی هموار کند.
اسدالله کشاورز، مدیر کل اکتشافات معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص وضعیت اکتشاف مواد معدنی در ایران میگوید: اکتشاف به عنوان یکی از زنجیرههای اصلی در تولید مواد معدنی به شمار میآید به گونهایکه اگر اکتشاف به صورت کامل و درست انجام نشود در نتیجه حالت درست و سه بعدی ماده معدنی تشخیص داده نخواهد شد.
به عنوان مثال در صورت انجام ناقص مراحل اکتشاف کانیهای فلزی عیاربندی درست و کاملی انجام نشده و در نتیجه مشکلاتی را در بخش استخراج در پی خواهد داشت. وی با بیان اینکه اکتشاف و فناوریهای مورد نیاز در شرایط مناسبی قرار دارد، افزود: وجود دستگاه ژئوفیزیک و همچنین وسایل مورد نیاز در حفاری هماکنون در ایران وجود دارند که روند اکتشاف و توسعه معادن را تسریع کرده است اما تنها کمبودی که در این بخش وجود دارد در مورد برخی تجهیزات آزمایشگاهی است که برای برخی عناصر خاص معدنی و مشخص کردن نوع آنها و موارد مصرف آن مورد نیاز است که اخیرا شاهد ورود این تجهیزات توسط برخی فعالان این عرصه بودهایم و این امر نشان از پیشرفت و به روز شدن در تجهیزات آزمایشگاهی دارد.
مدیر کل اکتشافات معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه هماکنون در ایران از دو روش سیستماتیک و سنتی برای اکتشاف در معادن استفاده میشود، ادامه داد: در چند سال گذشته تلاش بسیاری توسط مسئولان این بخش انجام شده است تا فعالان و اکتشافکنندگان را به سمت روش سیستماتیک هدایت کند؛ چرا که در روش سنتی به دلیل نبود دانش و آگاهی کافی در خصوص امر اکتشاف و همچنین استفاده نکردن از تجهیزات و فناوریهای روز سبب شده تا میزان تولید باطلههای معدنی در برخی از کانیها افزایش پیدا کند. به عنوان مثال فعالان در حوزه سنگهای تزئینی که تمایلی برای استفاده از روش سیستماتیک نداشتند اما هماکنون به دلیل تلاشهای فراوان که در این خصوص انجام شده است نسبت به ۱۲ سال گذشته باعث شده تا فعالان این حوزه نیز به روش سیستماتیک روی بیاورند.
وی ادامه داد: در گذشته به دلیل در اختیار نداشتن تجهیزات و فناوریها از میزان کیفیت سنگهای تزئینی بیاطلاع بوده و در نتیجه میزان بالایی از تولید این معادن به دلیل نبود تجهیزات کافی در امر استخراج و همچنین اکتشاف به باطله تبدیل میشد اما هماکنون با توجه به پیشرفتی که در این حوزه به وجود آمده، با استفاده از دستگاههای حفاری جدید با گودبرداری و مغزهگیری از سنگهای موجود در معدن میتوان به ضخامت و همچنین کیفیت این کانی پیبرده و به این ترتیب کاهش هزینهها در استخراج را به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه شاهد پیشرفت چشمگیری در حوزه اکتشاف کانیهای فلزی صورت گرفته و میزان تولید باطله در بیشتر کانیها پایین است، گفت: سنگهای تزئینی یکی از مواردی است که میزان تولید باطلههای معدنی در آن بیش از مواد دیگر بوده و لازم است تا با انجام برنامهریزی و همچنین استفاده از روش سیستماتیک در این حوزه میزان تولید باطلهها کاهش داده و همچنین این مواد را در صنایع مختلف دیگر به کار گرفت چراکه در حال حاضر این باطلهها به صورت دپو شده باقی مانده و بدون استفاده ماندهاند.
وی به کاربرد باطلهها در صنایع پاییندستی و کوچک اشاره کرد و گفت: از آنجاییکه بیشترین حجم باطلهها در مواد معدنی مربوط به سنگهای تزئینی است لازم است با ایجاد یک مدیریت برای باطلههای معدنی زمینه استفاده از آنها را فراهم کرد. به عنوان مثال استفاده از این سنگها در پیادهروهای شهری یا ساخت نیمکتهای سنگی در پارکها به زیباسازی شهرها میتواند کمک کند اما این امر مستلزم حمایت برخی از ارگانها همچون شهرداری است تا بتوان زمینه استفاده از این مواد را فراهم کرد.
نبود سیستمهای کنترلیعبدالهادی قزوینیان، استاد دانشگاه معدن در خصوص وضعیت تجهیزات اکتشافی در معادن ایران میگوید: بحث اکتشاف در کشورهای معدنی به عنوان یکی از بخشهای مهم و اصلی به شمار میآید.
در واقع آنها با استفاده از فناوریهای روز دنیا تمام مراحل فعالیتهای معدنی از اکتشاف تا استخراج را از ابتدا تا آخر کنترل کرده و به این طریق علاوه بر اینکه میزان تولید و استخراج مواد معدنی را افزایش میدهند از تولید باطلههای معدنی نیز جلوگیری به عمل میآورند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: با وجودی که در ایران ذخایر معدنی فراوانی وجود دارد اما در بحث اکتشاف مواد معدنی به دلیل نبود امکانات و استفاده از سیستمهای کنترلکننده باعث شده تا جانمایی و مشخص کردن محدودههای معدنی به درستی انجام نشده و قفل شدن معادن و دسترسی نیافتن به این کانیها را در پی داشته و از سوی دیگر باعث تولید باطلههای معدنی خواهد داشت.
این استاد دانشگاه در ادامه به فعالیت کشورهای معدنی اشاره کرد و گفت: کشورهایی همچون افریقای جنوبی، استرالیا، کانادا و هندوستان با تجهیز معادن خود به دستگاهها و سیستمهای پیشرفته از مرحله اکتشاف تا استخراج، میزان آن را مورد بررسی قرار داده و به این طریق از تولید باطلههای معدنی جلوگیری میکنند؛ چراکه نبود تجهیزات فنی و مشخص نشدن درست و علمی محدودههایی که از ذخایر بیشتری برخوردارند، باعث میشود تا استخراج بهدرستی انجام نشود. وی با بیان اینکه معادن و صنایع معدنی نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور دارند، ادامه داد: لازم است برای جلوگیری از تولید باطلههای معدنی کنترل و نظارت بیشتری روی عملیات اکتشاف و استخراج از معادن وجود داشته باشد به این ترتیب که از مرحله شناسایی تا استخراج را از ابتدا تا پایان کنترل کرده تا از تولید باطلههای معدنی جلوگیری شود.
قزوینیان در ادامه گفت: نوع اکتشاف مواد معدنی بر اساس خصوصیات و ویژگیهای آنها متفاوت بوده و لازم است تا قبل از اکتشاف آنها گمانهزنیهای لازم روی آنها انجام شود اما در روش اکتشاف به روش سنتی به دلیل نبود دانش و آگاهی، این امکان وجود نداشته و لازم است با استفاده از تجهیزات و فناوریهای به روز دنیا، میزان خلوص و عیار مواد قبل از اکتشاف مورد بررسی قرار گیرد.